บิทคอยน์ บล็อกเชน และพนันทายผลฟุตบอลออนไลน์ในศตวรรษที่ 21
โดย พิมลกร แปงฟู
ฟุตบอลโลก (FIFA World Cup 2018) หนึ่งในมหกรรมกีฬาที่ผู้คนทั่วโลกรอคอยได้หมุนเวียนให้ผู้คนทั่วโลกได้ชมได้เชียร์อีกครั้งในรอบ 4 ปี ไม่ว่าจะหันไปทางไหนก็เจอวงสนทนาเกี่ยวกับฟุตบอลโลกซึ่งเป็นทัวร์นาเม้นต์ที่เตะกันถึง 64 แมตช์ ระหว่างวันที่ 14 มิ.ย.-15 ก.ค. พ.ศ.2561 กินระยะเวลาถึง 1 เดือน และอีกสิ่งหนึ่งที่เป็นผลพวงมากับฟุตบอลโลก คือ การพนันทายผลฟุตบอลโลก นั่นเอง จากการสำรวจของคณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ร่วมกับศูนย์วิจัยเพื่อการพัฒนาสังคมและธุรกิจ พบว่า คนไทยร้อยละ 75.2 หรือเกือบ 40 ล้านคน เคยเล่นพนัน และมีจำนวนผู้เล่นพนันฟุตบอลในประเทศไทยสูงถึงประมาณ 2,500,000 คน ในจำนวนนี้ มีเยาวชนอายุ 15-25 ปี กว่า 600,000 คน โดยมีนักพนันหน้าใหม่ ที่เริ่มเล่นพนันครั้งแรกกว่า 110,000 คน มีวงเงินหมุนเวียนในตลาดการพนันประเภทนี้สูงถึง 140,016 ล้านบาท
อย่างไรก็ตาม ด้วยเทคโนโลยีและนวัตกรรมอันทันสมัยกำลังเข้ามามีบทบาทในชีวิตของผู้คน การเล่นการพนันทายผลฟุตบอลจึงได้ปรับเปลี่ยนรูปแบบให้ทันสมัยและเข้าถึงง่ายมากขึ้น จากแต่เดิมที่เล่นพนันทายผลฟุตบอลกับเจ้ามือรับแทงพนัน ไม่ว่าจะเป็นเล่นกับโต๊ะบอลโดยตรง เล่นกับคนเดินโพย มาเป็นการพนันทายผลฟุตบอลทางออนไลน์เพิ่มมากขึ้น สำหรับฟุตบอลโลกปีนี้อาจจะกล่าวได้ว่า เป็นช่วงเวลาที่การพนันทายผลฟุตบอลออนไลน์จะเข้ามามีผลกระทบต่อเด็กและเยาวชนในประเทศไทยมากที่สุด เนื่องจากเด็กและเยาวชนสามารถเข้าถึงสื่อโซเซียลมีเดียได้ตลอดเวลาผ่านอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ หรือสมาร์ทโฟน
การพนันออนไลน์ได้วิวัฒนาการไปอีกขั้นด้วยวิธีการจ่ายเงินโดยสกุลเงินดิจิตอลต่าง ๆ ซึ่งที่รู้จักอย่างแพร่หลายทั่วไป คือ บิทคอยน์ โดยบิทคอยน์เริ่มปรากฏตัวขึ้นในโลกแห่งการพนันออนไลน์ในฐานะ วิธีการจ่ายเงินพนัน (method of payment) ด้วยการเชื่อมโยงซอฟแวร์การพนันออนไลน์ให้รองรับการจ่ายเงินพนันด้วยบิทคอยน์ คณะกรรมาธิการการพนันแห่งสหราชอาณาจักรให้การยอมรับสถานะของเงินดิจิตอลว่ามีมูลค่าเทียบเท่าเงินสดและสามารถนำไปเล่นการพนันได้อย่างถูกต้องตามกฎหมายการพนันของสหราชอาณษจักร นอกจากนี้ ผู้ขอใบอนุญาต (ยกเว้น ใบอนุญาตให้บริการเครื่องเล่นสําหรับการพนัน, ใบอนุญาตให้ผลิตซอฟต์แวร์และเครือข่าย) ที่ยื่นขอใบอนุญาตจัดให้มีการเล่นการพนันสามารถชำระค่าธรรมเนียมใบอนุญาตได้ด้วยเงินดิจิตอล อีกด้วย โดยเว็บไซด์ NetBet เป็นผู้ให้บริการรายแรกในสหราชอาณาจักรที่ได้รับอนุญาตให้ใช้บิทคอยน์ Bitcoin ทั้งนี้ NetBet ยังได้รับการสนับสนุนอย่างเต็มที่จาก BitPay ซึ่งเป็นผู้ให้บริการการชำระเงินระดับโลกสำหรับบิทคอยน์ ถือเป็นการร่วมลงทุนของผู้ประกอบธุรกิจการพนันรายใหญ่ทีเดียว
ล่าสุดได้มีเว็บไซด์พนันออนไลน์พัฒนาอย่างก้าวกระโดดไปอีกขั้นด้วยการพัฒนาเว็บไซด์พนันลงบนเทคโนโลยีที่เรียกว่า บล็อกเชน (Blockchain gambling websites) เพื่อรองรับการพนันด้วยเงินดิจิตอลเป็นการเฉพาะ การเล่นพนันทายผลฟุตบอลออนไลน์บนบล็อกเชนแต่เดิมอาจถูกมองว่าเป็นเสมือนการเล่นเกมส์สนุก ๆ ในโลกแห่งจิตนาการ เพราะทั้งระบบ ทั้งสกุลเงินล้วนแต่ไม่สามารถจับต้องได้จริง แต่โลกแห่งจินตนาการเหล่านั้นกำลังจะกลายเป็นความจริงในยุคปัจจุบันที่นวัตกรรมและเทคโนโลยีกลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตประจำวัน เว็บไซด์พนันออนไลน์กับการพนันบนบล็อกเชน ยังคงมีความแตกต่างกันในแง่ของความเป็นเจ้าของ หรือเจ้ามือ เนื่องจากเทคโนโลยีบล็อกเชนจะปราศจากคนกลาง เช่นเดียวกับบิทคอยน์ที่จะไม่ถูกควบคุมโดยธนาคารกลางและมีการใช้อยู่เพียงในตลาดแบบผู้ใช้ถึงผู้ใช้ ดังนั้น บิทคอยน์จึงสามารถโอนได้ระหว่างผู้ใช้ด้วยกันเท่านั้น โดยผ่านทางที่อยู่บิทคอยน์ (Bitcoin Address) ซึ่งจะเป็นลำดับของตัวเลขและตัวหนังสือเรียงต่อกันความยาวประมาณ 27-34 ตัวอักษร เท่านั้น
จุดเด่นของการพนันทายผลฟุตบอลโลกบนบล็อกเชนด้วยบิทคอยน์ที่ดึงดูดนักพนันออนไลน์
การพนันทายผลฟุตบอลบนบล็อกเชน ไม่จำเป็นต้องมีคนกลาง เจ้ามือ หรือคนเดินโพย นักพนันสามารถพนันกันเองแบบตัวต่อตัว (peer to peer) โดยใช้ระบบสัญญาอัจฉริยะ (Smart Contract) ซึ๋.เงื่อนไขหรือข้อตกลงของสัญญาต่าง ๆ ที่ถูกจัดเก็บไว้ในรูปแบบ Code คอมพิวเตอร์ บนบล็อกเชนเพียงแค่กำหนดเงื่อนไขว่า จะพนันกันอย่างไร มีเงื่อนไขแบบใด มีแต้มต่ออย่างไร อัตราได้และเสียเป็นอย่างไร ใช้สกุลเงินดิจิตอลอะไร เป็นต้น เมื่อนักพนันเข้าทำสัญญา (การพนัน) ของตัวเอง และส่งเข้าสู่บล็อกเชนแล้วสัญญาจะคงอยู่เรื่อยไปจนกว่าผลแพ้ชนะของเกมส์ฟุตบอลจะปรากฎโดยไม่มีใครสามารถแก้ไข เปลี่ยนแปลง หรือลบข้อมูลใด ๆ ได้ และเมื่อผลแพ้ชนะปรากฏ เงินดิจิตอลที่ได้และเสียในอัตราที่กำหนดไว้จะถูกโอนถ่ายในทันทีตามชุดคำสั่งของสัญญาโดยอัตโนมัติ จะเห็นได้ว่า ด้วยเทคโนโลยีบล็อกเชนนักพนันสามารถเล่นพนันกับนักพนันคนอื่น ๆ ได้โดยตรงโดยการส่งสัญญา (การพนัน) ของตนเองเข้าสู่บล็อกเชน จึงไม่จำเป็นต้องมีคนกลาง ไม่ว่าจะเป็นเว็บไซด์ เจ้ามือ คนเดินโพย อีกต่อไป และไม่ต้องกังวลว่าจะทำโพยพนันหายเพราะข้อมูลทั้งหมดจะถูกบันทึกลงบนบล็อกเชนที่สามารถตรวจสอบได้เสมอ
สำหรับนักพนันที่ไม่ไว้วางใจเว็บไซด์พนันออนไลน์ กลัวถูกโกง กลัวถูกแฮ็คบัญชีธนาคาร แฮ็คบัตรเครดิต ฯลฯ เนื่องจากโปรแกรมที่ใช้ในเว็บไซด์เป็นของผู้ให้บริการหรือเจ้าของเซิฟเวอร์เท่านั้น การเข้าถึงหรือตรวจสอบโดยนักพนันเองย่อมไม่สามารถทำได้ โดยเฉพาะเว็บไซด์พนันที่มีเซิฟเวอร์อยู่ในต่างประเทศ เส้นทางการเงินของนักพนันที่เสียไป หรือโดนโกงแทบไม่สามารถตรวจสอบได้เลย ทั้งนี้ ด้วยการเล่นการพนันไม่ว่าจะเป็นการเล่นพนันแบบเดิม หรือแบบออนไลน์ล้วนเป็นสิ่งที่ผิดกฎหมายทั้งสิ้น (ยกเว้น การพนันที่ได้รับอนุญาตหรือเว็บไซด์พนันที่ถูกกฎหมาย) เมื่อเกิดความเสียหาย นักพนันในฐานะผู้เสียหายย่อมไม่อาจออกมาเรียกร้องหรือฟ้องร้องเป็นคดีได้ เพราะกลัวผลสะท้อนกลับเป็นโทษหนักแก่ตนเองและเป็นภัยคุกคามต่อกองทรัพย์สิน แต่หากเป็นการพนันบนบล็อกเชนซึ่งมีพื้นฐานอยู่บนการเปิดเผยข้อมูลต่อสาธารณะ (Transprency) ทุกกิจกรรมใด ๆ ที่เกิดขึ้นบนบล็อกเชนจะยังคงอยู่เช่นนั้น ไม่มีใครสามารถแก้ไข ลบ หรือดัดแปลงได้ ฉะนั้น เว็บไซด์ที่พัฒนาขึ้นบนบล็อกเชนจึงมีลักษณะโปร่งใสตรวจสอบได้ นักพนันสามารถเข้าถึงข้อมูล เช่น ตรวจสอบประวัติผลพนัน ประวัติการโอนเงินได้และเสียจากการพนัน ฯลฯ เว็บไซด์พนันบนบล็อกเชนจึงทำให้นักพนันคลายความกังวลใจมากขึ้น
นักพนันสบายใจ ไม่ต้องแสดงตัวตน
การพนันบนบล็อกเชน ไม่ต้องสมัครสมาชิก ไม่ต้องดาวโหลดโปรแกรมมาติดตั้งในเครื่องคอมพิวเตอร์ ไม่ต้องเปิดบัญชีกับเว็บไซด์พนัน ไม่เหมือนการพนันออนไลน์ทั่ว ๆ ไป นักพนันเพียงมีบิทคอยน์ก็สามารถเล่นพนันได้ทันที โดยการเข้าทำสัญญา (การพนัน) และวางเดิมพันด้วยบิทคอยน์ในเว็บไซด์บนบล็อกเชนเท่านั้น นอกจากนี้ เนื่องจากการใช้เงินบิทคอยน์มีลักษณะคล้ายการแลกชิปในคาสิโน เมื่อนักพนันไม่เห็นมูลค่าที่แท้จริงของเงินก็กล้าที่จะเสี่ยงมากขึ้นอีกด้วย
ระบบการชำระเงินปลอดภัยและสะดวกเป็นอย่างมาก ไม่ต้องเปิดบัญชีกับเว็บไซด์พนันออนไลน์ให้เสียเวลา ไม่ต้องให้ข้อมูลบัตรเครดิต รวมถึงไม่มีค่าธรรมเนียม เนื่องจากในระบบคาสิโนหรือเว็บไซด์พนันออนไลน์ในบางประเทศ ผู้เล่นยังคงต้องจ่ายค่าบริการสูงถึง 10% ของเงินที่ชนะพนัน
อย่างไรก็ตาม สำหรับพระราชบัญญัติการพนัน พ.ศ. 2478 ของประเทศไทย การพนันทายฟุตบอลเป็นการเล่นอื่นใดนอกจากที่กล่าวในมาตรา 4 จะพนันกันหรือจะจัดให้มีเพื่อให้พนันกันได้เฉพาะการเล่นที่ระบุชื่อและเงื่อนไขไว้ในกฎกระทรวง ซึ่งมาตรา 4 ทวิ วรรคสอง ให้ความหมายคำว่า “การเล่น” หมายความรวมตลอดถึงการทายและการทำนายด้วย ดังนั้น การพนันทายผลฟุตบอลจึงต้องขออนุญาตจากเจ้าพนักงาน หากไม่ขออนุญาตยอมมีความผิดตามมาตรา 4 ทวิ ประกอบมาตรา 12 (2) แห่งพระราชบัญญัติการพนัน พ.ศ. 2478 ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 1 ปี หรือปรับไม่เกิน 1,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ ซึ่งกฎหมายการพนันของประเทศไทยคงบังคับใช้ได้เฉพาะกับการพนันกับโต๊ะบอลหรือคนเดินโพยโดยตรงอันเป็นการกระทำความผิดในประเทศไทยเท่านั้น หากเป็นการพนันออนไลน์โดยเฉพาะเว็บไซด์ที่มีเซิฟเวอร์อยู่ต่างประเทศ เจ้าหน้าที่ตำรวจทำได้เพียงเฝ้าระวังและตรวจสอบเว็บไซต์ ถ้าเซิฟเวอร์ หรือแอดมินผู้ดูแลเป็นคนไทยหรือมีคนไทยเข้าไปเกี่ยวข้องจึงจะสามารถนำกฎหมายการพนันของประเทศไทยเข้าไปบังคับใช้ได้ มิฉะนั้น หน่วยงานของรัฐก็ทำได้เพียงระงับการเผยแพร่เว็บไซด์พนันออนไลน์ที่ผิดกฎหมายบนเครือข่ายอินเตอร์เน็ตของประเทศไทยและอายัดบัญชีที่เป็นเส้นทางการเงินของนักพนันที่โอนเข้ามาในประเทศไทยเท่านั้น หากการพนันทายผลฟุตบอลโลกบนบล็อกเชนด้วยเงินดิจิตอลเกิดขึ้นได้จริง กฎหมายการพนันของประเทศไทยจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องได้รับการแก้ไขให้ทันต่อสถานการณ์ความเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี